Unia Europejska prowadzi badania nad możliwością utworzenia Europejskiego Rejestru Aktywów, który obejmowałby osoby, obywateli UE, którzy posiadają duży majątek. Duży majątek, to wg. unijnych badań, majątek powyżej 200 tys. EUR.
Niedawno, w lipcu br. na europejskich portalach internetowych rozpętała się gorąca dyskusja w tej sprawie, za sprawą artykułu jaki ukazał się na łamach portalu Focus.de. Reakcja Komisji Europejskiej po tej publikacji była szybka. W przesłanym przez rzecznika Komisji Europejskiej Erica Mamera oświadczeniu wyjaśniono: „Komisja Europejska nie ma zamiaru tworzyć centralnej bazy danych o majątku obywateli UE. Prawdą jest, że Komisja prowadzi obecnie na zlecenie Parlamentu Europejskiego, badanie pod kątem praktyki rejestrowania majątku w państwach członkowskich UE. To badanie przeglądowe pokazuje jedynie, jakie mechanizmy istnieją w 27 państwach członkowskich (badanie mapujące). Sama Komisja nie planuje żadnych działań w oparciu o wyniki tego badania.”
O co dokładnie chodzi?
Prowadzone są badania dotyczące rejestrowania majątku obywateli krajów członkowskich. Celem tych badań jest m.in. ocena, czy utworzenie takiego rejestru byłoby zgodne z prawami podstawowymi oraz przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych. Taki rejestr miałby/mógłby pomóc w walce z: praniem brudnych pieniędzy, finansowaniem terroryzmu, uchylaniem się przed płaceniem podatków, ukrywaniem majątku przez rosyjskich oligarchów – tyle teoria.
Pomysł rejestru pojawił się już w 2021 roku. 16 lipca 2021 Komisja Europejska opublikowała zaproszenie do składania ofert, w którym zleciła przygotowanie studium wykonalności dotyczące utworzenia ogólno unijnego rejestru aktywów. Wartość przetargu wynosi 400 tys. EUR bez VAT.
Od tego czasu Komisja Europejska twierdzi, że stworzenie takiej bazy danych nie jest pewne, a jedynie badane. Jednak trudno nie zauważyć, że zlecenie takich badań i przeznaczenie na nich 400 tys. EUR sugeruje, że rejestr majątku obywateli UE jest realny do utworzenia. Chyba mało kto sądzi, że takie badania, za taką kwotę, są tylko robione w celach nazwijmy to statystyczno-naukowych.
Kto znalazłby się w takim rejestrze? Biorąc pod uwagę proponowany próg, to całkiem sporo mieszkańców UE, w tym nawet całkiem sporo nas, obywateli Polski. Na listę trafiłyby osoby, których majątek przekracza 200 tys. EUR. Przy ocenie wartości majątku pod uwagę mogłyby być brane nie tylko nieruchomości komercyjne, czy na wynajem, ale również prywatne mieszkania. Przy obecnym kursie 200 tys. EUR to około 858 tys. zł, więc w większych miastach Polski, obywateli, którzy trafiliby do rejestru byłoby bez problemu dużo. Nie tylko nieruchomości mogłyby być brane pod uwagę przy ocenie majątku, lecz także – konta bankowe, papiery wartościowe, dzieła sztuki, metale szlachetne.
Eksperci już podnoszą głos, wyrażając obawy dotyczące potencjalnej inwigilacji obywateli. Niektórzy obawiają się, że rejestr mógłby prowadzić do nałożenia nowych podatków. Inni obawiają się, że rejestr posłuży odebraniu resztek prywatności, albo konfiskacie wybranych aktywów np. stanem wyższej konieczności, albo będzie wykorzystywany w walce politycznej (przywoływanie oponentów do porządku).
Jeśli weźmiemy pod uwagę inne pomysły np. eliminacja rozliczeń gotówkowych i pełna implementacja CBDC (Central bank digital currency– cyfrowa waluta banku centralnego – pieniądze cyfrowe) plus Rejestr Aktywów, trudno oprzeć się wrażeniu, że szykowana jest (przy przyzwoleniu około 450 mln mieszkańców UE prezentujących bierną postawa w tej sprawie) pełna kontrola obywateli UE, a to może posłużyć do budowy nowego ustroju – jakiego? Odpowiedź jest oczywista, wynikająca z historii i powszechnie dostępnych źródeł informacji. Głośno o niej powiedział ostatnio jeden z komentatorów sportowych i miał sporo problemów.
Już w tej chwili, praktycznie jesteśmy precyzyjnie inwigilowani poprzez wszelkiego rodzaju aplikacje i portale w tym urzędowe. To nieuniknione w XXI w. przy obecnym rozwoju technologicznym, ale czy musimy brnąć i godzić się na rozwiązania, które wkraczają w naszą osobistą przestrzeń bezpieczeństwa?