Po raz kolejny, siódmy, na rynku w Błoniu w dn. 14 czerwca br. odbył się VII Błoński Festiwal Poloneza i Tańców Narodowych. Cykliczna impreza organizowana jest w naszym mieście od 2016 r. Po raz pierwszy odbyła się 29 maja 2016 r. z inicjatywy Stowarzyszenia “O uśmiech Ucznia” oraz Szkołę Podstawową nr 2 z oddziałami integracyjnymi im. Janusza Korczaka w Błoniu z okazji obchodów 225 rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Jak co roku celem festiwalu jest rozwijanie i umacnianie tożsamości narodowej wśród dzieci i młodzieży oraz kultywowanie i okazanie szacunku dla polskiej tradycji.
W tym roku udział w VII Błoński Festiwal Poloneza i Tańców Narodowych wzięli uczniowie błońskich szkół i przedszkoli.
Polonez to jeden z pięciu polskich tańców narodowych obok mazura, kujawiaka, oberka i krakowiaka. Pierwowzorem poloneza był taniec pieszy pochodzenia ludowego, tańczony najpierw wśród chłopstwa i różnie nazywany w zależności od regionu – chmielowym, chodzonym, łażonym, mijanym, powolnym, gęsim, tańcem polskim. „Chodzony” z drugiej połowy XVI i początku XVII wieku, z czasem przyjął się na dworach magnackich. Na dworach królów polskich polonez stanowił element ceremoniału dworskiego, będąc paradą szlachty przed monarchą. Około XVII w. stał się reprezentacyjnym tańcem narodowym podziwianym przez cudzoziemców i także przez nich tańczonym. We Włoszech nazywano go “la Polacca“, a we Francji “la Polonaise” i właśnie francuzom przypisuję się pochodzenie obecnej nazwy tańca. W 1755 roku w Saksonii wydano podręcznik Christopha Gottlieba Hänsela, w którym po raz pierwszy obszernie i precyzyjnie opisano poloneza. Dzięki autorowi wiadomo, że ówczesny polonez opierał się na charakterystycznym „kroku polskim” (Polnischen Pas), realizowanym w przód i w tył z elementami ozdobnymi. Okres największej świetności i zarazem największej popularności poloneza trwał przez cały okres saski, aż do schyłku epoki napoleońskiej. Popularność tańca w tym okresie zaowocowała licznymi utworami muzycznymi. Najbardziej znane w świecie polonezy komponował Fryderyk Chopin, który uczynił z nich arcydzieła muzyki poważnej, czego przykładem jest polonez As-dur (op. 53), często kojarzony z Polską. Polonezy komponowali także inni wielcy kompozytorzy, m.in. Wolfgang Amadeusz Mozart, Piotr Czajkowski, Johann Sebastian Bach, Ludvig van Beethoven, Robert Schumann, Ferenc Liszt i oczywiście polscy kompozytorzy m.in. Michał Kleofas Ogiński (Pożegnanie Ojczyzny), Stanisław Moniuszko, czy Maria Szymanowska.
Schyłku popularności tańca można dopatrzeć się około roku 1815, gdy tanieć zaczął gwałtownie tracić na znaczeniu, aby w połowie wieku XIX znaleźć się na marginesie kultury tanecznej, jedynie rozpoczynając uroczyste bale i z rzadka pojawiając się w twórczości kompozytorskiej.
Obecnie poloneza nie może zabraknąć na balach studniówkowych oraz na wszystkich innych poziomach edukacji. Poloneza tańczy się na weselach, balach noworocznych, karnawałowych i innych uroczystościach. Począwszy od 2015 roku, polonez, razem z innymi tańcami narodowymi takimi jak mazurek, krakowiak, kujawiak i oberek, został wpisany na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Współcześnie stosuje się najczęściej formę, która została ustalona w latach 1987–1989 przez Radę Ekspertów ds. Folkloru Ministerstwa Kultury i Sztuki, a opisana przez Czesława Srokę. Określono więc precyzyjnie pięć ustawień w parze, trzy rodzaje kroków, dwa rodzaje ukłonów oraz dziesięć figur.
W 2021 roku zgłoszono wniosek o wpisanie poloneza na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO, a w grudniu 2023 r. podczas 18. sesji Komitetu Międzyrządowego ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa w Kasane w Botswanie polonez oficjalnie otrzymał certyfikat UNESCO.
Red. Marzena Cichewicz
Zdjęcia Piotr Krajewski
Zapraszamy do zakładki “Galeria” w której dostępna jest pełna fotorelacja z festiwalu.
